 |
كيفر آخرت عين اعمال ماست
يا ايها الذين كفروا لا تعتذروا اليوم انما تجزون ما كنتم تعملون .
همان طور كه مفسرين گفتهاند اين آيه دوم تاكيدى است بر آيه قبلى،منتها آيه قبلى به صورت اشاره مطلب را گفته بود،در كلمه«وقود»بيان كرده بود،اين آيه به صروت صريحتر بيان مىكند.اين يا ايها الذين كفروا خطاب امروز نيست،در قيامت اين خطاب تكرار مىشود: لا تعتذروا اليوم امروز عذر خواهى نكنيد،امروز اعتذار نجوييد.اعتذار جويى نوعى اظهار پشيمانى و بازگشت و به يك معنا توبه است.امروز اعتذار نجوييد،چرا؟عذر پذيرفته نمىشود، چرا؟آيا از پذيرفتن عذر مضايقه مىشود يا پذيرفتنى نيست؟ قرآن در بيانات خودش عجيب است.اين مساله مطرح مىشود كه خداى كريم رحيم مهربان كه كرم و رحمتش نامتناهى است،چرا عذر را نمىپذيرد؟قرآن جواب مىدهد هر چه قابل پذيرش باشد او مىپذيرد،آنچه را نمىپذيرد كه امكان پذيرش ندارد و پذيرفتنش محال است.اين مثالى كه عرض مىكنم از يك نظر مثال خوبى است،تشبيه است و نمىتواند حتما از هر جهت مثال كاملى باشد.مثلش مثل اين است كه ما در يك شيشه را محكم ببنديم،بعد آن را وارد يك اقيانوس كنيم،آنگاه بگوييم اقيانوس به اين عظمت چرا يك ذره آب در اين شيشه نيم ليترى نمىريزد؟جواب اين است كه اقيانوس بى پايان است ولى در اين شيشه بسته است.اقيانوس كارش اين است كه هر جا كه موجودى و راه بازى باشد،سرايت كند.اين راه از ناحيه خود اين موجود بسته است. انسان اگر راه را بر خود نبندد رحمت الهى او را مىگيرد،رحمت الهى آنجا را نمىگيرد كه راه را انسان خود بر خود بسته باشد.اينجا قرآن اين طور تعبير مىفرمايد: لا تعتذر و اليوم عذر نجوييد امروز كه پذيرفته نمىشود،نه از آن جهت كه عذر قابل پذيرش است و خدا از پذيرش امساك مىكند،بلكه پذيرش پذير نيست.حال چرا پذيرش پذير نيست؟ انما تجزون ما كنتم تعملون كيفر داده مىشويد به عين اعمال خودتان،يعنى ما كه كيفر را از بيرون نياوردهايم، مثل يك آتش بيرونى،كه شما بگوييد اين آتش را از من دور كن.اين آتش خود اعمال شماست، همان اعمال شماست،اين الآن ديگر جزء وجود و شخصيتشماست،جزء من شماست،جزء منش شماست.همان طور كه مرز براى خود شما محال است،جدا شدن اينها از شما غير ممكن است مگر در دنيا،فقط در دنياست كه انسان مىتواند عمل خوب يا بد را از خودش ببرد،يعنى انسان تا در دنيا هست رابطه قطع شدنى و بريدنى هست،كه رابطه عمل بد را بريدن همان است كه اسمش«توبه»است.دنيا دار عمل است،در اين دار عمل انسان مىتواند با يك شستشو،با يك نوع عمل جراحى روحى اعمال سيئه را از خودش ببرد و دور كند و دور بريزد.اما آخرت،ديگر دار عمل نيست و لهذا در اينجا مىفرمايد:امروز عذر مجوييد،كه در واقع اين جمله به چند جمله تحليل مىشود.
قرآن را انسان بايد بخواند و آن تحليلهايش را در بياورد،يك جمله به جاى چند جمله مىگويد،آن جملههايى كه در زير پنهان است. لا تعتذروا اليوم عذر مجوييد امروز.اينجا چند جمله در تقدير است كه با انما تجزون همه آنها را يكجا بيان كرده است.عذر مجوييد كه پذيرفته نمىشود،چرا؟آيا قابل پذيرش است و خدا امساك مىكند؟نه.پس چرا پذيرفته نمىشود؟قابل پذيرش نيست.چرا قابل پذيرش نيست؟چون كيفر اينجا خود اعمال است، چيز ديگرى نيست.
نظرات شما عزیزان:
